Zeg eens eerlijk: het woord ‘audit’ kan je de kriebels geven. Die dagen dat een kritisch oog je werk doorneemt, kunnen voelen als een examen met open boek dat je eigenlijk niet genoeg hebt bestudeerd. Maar wees gerust! Een QA-audit is geen straf. Het is een kans om te laten zien hoe goed jouw kwaliteitsmanagementsysteem (QMS) is, en waar je nog kunt groeien.
Bij Morgan Green snappen we de druk. Daarom hebben we de meest waardevolle, menselijke tips en trucs van doorgewinterde QA-professionals verzameld om jou succesvol door elke audit heen te loodsen.
Wat is een QA-audit nu eigenlijk?
Laten we bij de basis beginnen. Wat is een QA-audit? Simpel gezegd: het is een systematisch, onafhankelijk onderzoek om te bepalen of de kwaliteitsactiviteiten en gerelateerde resultaten voldoen aan de geplande regelingen en of deze regelingen effectief worden uitgevoerd en geschikt zijn om doelstellingen te bereiken.
In Jip-en-Janneketaal? Kijken of je doet wat je zegt dat je doet, en of dat werkt.
De 4 soorten audits: Ken je tegenstander
Voordat je je voorbereidt, is het handig om te weten met wie je aan tafel zit. Wat zijn de vier soorten audits? Meestal worden audits ingedeeld op basis van wie ze uitvoert:
Eerste partij audit (Interne Audit): Jij auditeert je eigen organisatie. Dit is jouw kans om te oefenen en tekortkomingen te herstellen voordat de 'echte' auditors komen.
Tweede partij audit (Leveranciersaudit/Klantaudit): Een klant auditeert jouw organisatie, of jij auditeert een van je leveranciers.
Derde partij audit (Certificeringsaudit): Een onafhankelijke organisatie (zoals een certificeringsinstantie voor ISO9001, ISO13485 & AS9100) auditeert jouw organisatie om een certificaat te behalen of te behouden.
Financiële/Wettelijke audit: Minder gericht op het QMS, maar op financiële of wettelijke naleving.
Hoe kom ik succesvol een audit door?
Nu het echte werk: de game changers uit de praktijk! Met deze tips van ervaren QA’ers ben je klaar om te shinen.
Tip 1: Verzamelen, ordenen en klaarzetten
Dit klinkt als een open deur, maar is cruciaal: Verzamel al je procedures. Zorg ervoor dat ze actueel, geautoriseerd en makkelijk vindbaar zijn.
💡 Pro-Tip van de QA-veteraan: "Laat ze zien wat ze vragen… bied niets extra's aan. Als je 5 stappen hebt gedocumenteerd, presenteer dan 5 stappen. Door extra's aan te bieden, open je de deur voor onnodige vragen en mogelijke afwijkingen."
Tip 2: Eerlijkheid duurt het langst
Wat als de auditor vraagt naar iets dat je (nog) niet hebt, of wat momenteel niet perfect loopt?
💡 De Nuchtere Benadering: "Heb je het niet, zeg dan gewoon… dat je het niet hebt. Als je een tekortkoming hebt en je wilt eraan werken om bijvoorbeeld ISO9001 te halen, is dat prima. Wees transparant over je wens om beter te worden."
In veel gevallen, zeker bij een leveranciersaudit, willen ze al met je samenwerken. Jouw eerlijkheid en je plan om het op te lossen, telt dan zwaarder dan perfectie. Zorg er uiteraard wel voor dat je geen openstaande corrigerende acties bij ze hebt!
Tip 3: Hou het in een kleine kring
Deze is voor de solo-QA-medewerker of de specialist die als enige bij een proces betrokken is.
💡 De Stille Kracht: "Als je de enige bent die hieraan werkt, neem dan NIEMAND anders erbij. Losse Lippen Zinken Schepen. Hoe minder mensen onnodig praten, hoe kleiner de kans dat er verwarring of verkeerde informatie wordt verstrekt."
Blijf bij je expertise en laat anderen alleen aanschuiven als hun aanwezigheid vereist is. Dit helpt ook om iedereen mee te krijgen in kwaliteit, wat we uitgebreid bespreken in onze ultieme gids voor QA in de praktijk.
Tip 4: De Kracht van de presidentiële briefing
Dit is een strategische zet die vaak over het hoofd wordt gezien.
💡 Het strategische inzicht: "Praat met de president. Vertel hem/haar je plannen."
Zorg ervoor dat het management op de hoogte is van de audit, wat de mogelijke uitkomsten zijn, en wat er van hen wordt verwacht. Als zij je dekkingsplan kennen, kunnen ze de auditor te woord staan met een eenduidige, professionele boodschap.
Tip 5: Omgaan met de 'niet-conformiteit'
Accepteer het onvermijdelijke:
💡 De keiharde waarheid: "Houd er rekening mee dat de meeste auditors het gevoel hebben dat ze hun werk niet goed hebben gedaan tenzij ze je bedrijf op een paar puntjes afstraffen, hoe goed je je ook voorbereidt."
Zie een non-conformiteit of een afwijking dus niet als een aanval, maar als een bevestiging dat de auditor zijn werk doet. Het bevestigt alleen maar dat ze je willen helpen om beter te worden. Als het een leveranciersaudit is, toont het juist hun interesse in een langdurige samenwerking.
Speciale aandachtspunten per Audit
Leveranciersaudit (tweede partij)
Handleidingen: Hebben ze je een Supplier Quality Manual gestuurd? Neem die door! Zo niet, kijk dan in de Purchase Order (PO) of een manual van toepassing is en vraag ernaar.
Signalen: Als er een serieus probleem was, zou je geen PO’s krijgen en zou je al over non-conformiteiten horen. De audit is een formaliteit.
Potentiële nieuwe klant (tweede partij)
Focus op kansen: Benadruk hoe je non-conforme producten beheert (hoe je voorkomt dat ze bij de klant komen) en belicht de mogelijkheden van je bedrijf. Meer weten over de basisprincipes? Lees dan onze gids over QMS en ISO9001.
Geen QMS-Overload: Bied niet te veel QMS-documentatie aan. Als ze meer QMS-gerelateerde dingen willen, zullen ze het je wel laten weten.
Samengevat
Een audit is een check-up, geen inbraak. Verzamel je bewijs, wees eerlijk, houd de communicatie strak en strategisch, en onthoud dat de auditor er is om te controleren en te verbeteren. Je hebt dit!
Ben jij klaar voor de volgende stap in je QA-carrière?
Bij Morgan Green hebben we vacatures die jouw kennis van ISO-standaarden en auditvoorbereiding naar een hoger niveau tillen!
FAQ: Quality Assurance & Auditing
1. Wat is een QA afdeling?
QA staat voor Quality Assurance en is de afdeling die verantwoordelijk is voor het voorkomen van defecten in producten of diensten door middel van procesverbetering. De primaire focus van een QA-afdeling ligt op de processen en procedures die leiden tot het eindproduct, om te garanderen dat deze voldoen aan vastgestelde kwaliteitsstandaarden en specificaties. Het is een proactieve benadering om fouten en afwijkingen te minimaliseren voordat ze de klant bereiken.
2. Wat is een QA-audit?
Een QA-audit is een systematisch en onafhankelijk onderzoek om te bepalen of kwaliteitsactiviteiten en gerelateerde resultaten voldoen aan geplande afspraken en of deze afspraken effectief worden geïmplementeerd en geschikt zijn om de doelstellingen te bereiken. Deze audits helpen organisaties bij het identificeren van zwakke punten in hun kwaliteitssysteem, zorgen voor naleving van regelgeving en normen (zoals ISO-standaarden) en bieden managementinformatie om de algehele prestaties en effectiviteit van de processen te verbeteren.
3. Wat is de betekenis van QA-auditor?
Een QA-auditor is de professional die is opgeleid en bevoegd om QA-audits uit te voeren, waarbij hij of zij objectief bewijsmateriaal verzamelt en evalueert om de naleving en effectiviteit van het kwaliteitssysteem te beoordelen. De auditor speelt een cruciale rol bij het onpartijdig vaststellen of een organisatie voldoet aan de gespecificeerde kwaliteitsnormen en documenteert bevindingen, inclusief niet-conformiteiten en aanbevelingen voor verbetering.
4. Wat is beter, audit of assurance?
Beide termen zijn cruciaal, maar 'assurance' is een breder concept dat het vertrouwen in informatie of processen vergroot, terwijl 'audit' een specifieke methode is om dat vertrouwen te verkrijgen. Een audit is een vorm van assurance; assurance verwijst naar alle activiteiten die de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van informatie verhogen voor gebruikers (bijvoorbeeld financiële zekerheid), terwijl een audit (bijv. interne, externe of kwaliteitsaudit) de formele, gestructureerde procedure is om deze zekerheid te bieden.
5. Wat is audit quality?
Audit quality verwijst naar de mate waarin een audit wordt uitgevoerd in overeenstemming met de professionele standaarden en wettelijke en reglementaire vereisten, wat resulteert in het bereiken van de doelstellingen van de audit. Een hoge audit quality betekent dat er voldoende en passend bewijsmateriaal is verzameld om een oordeel te vormen en dat er een passend en correct auditrapport wordt uitgebracht. Dit vermindert het risico dat een auditor onjuist concludeert dat de te auditen entiteit voldoet aan de eisen of normen.
6. Wat zijn de 5 C's van audit?
De '5 C's van audit' zijn criteria die een auditor gebruikt om bevindingen effectief te documenteren: Criteria, Condition, Cause, Consequence en Corrective Action (of Recommendation). Deze structuur helpt bij het duidelijk en volledig presenteren van een auditbevinding: de Criteria (wat zou moeten zijn), de Condition (wat is), de Cause (waarom het is gebeurd), de Consequence (de impact van het verschil) en de voorgestelde Corrective Action (hoe het op te lossen).
7. Hoe schrijf je een interne audit?
Het schrijven van een interne auditrapportage volgt op de uitvoering van de audit en moet objectieve bevindingen, aanbevelingen en een conclusie over de geauditeerde processen of systemen bevatten. De rapportage begint typisch met een overzicht en reikwijdte van de audit, gevolgd door een gedetailleerde presentatie van de bevindingen (vaak gestructureerd volgens de 5 C's, of als 'sterke punten' en 'verbeterpunten'), en sluit af met een formele conclusie en, indien nodig, de vereiste actieplannen en opvolgdata.
